Hàn Mạc Tử là biểu tượng của một thi sĩ tài hoa nhưng đoản mệnh, người đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong dòng chảy văn học hiện đại Việt Nam. Với những áng thơ đầy xúc cảm và ám ảnh, ông đã chạm đến tận cùng của nỗi đau, tình yêu và khát vọng sống. Dù cuộc đời ngắn ngủi, Hàn Mặc Tử vẫn dùng chính nỗi đau thể xác và tinh thần để viết nên những vần thơ bất tử, làm rung động trái tim bao thế hệ độc giả. Bài viết dưới đây sẽ cùng bạn khám phá sâu hơn về cuộc đời và sự nghiệp của ông.
Mục Lục:
Tiểu Sử Về Cuộc Đời Hàn Mạc Tử
Hàn Mạc Tử sinh 22/9/1912 mất 11/11/1940 tại làng Lệ Mỹ, Đồng Hới, Quảng Bình. Ông sinh ra trong một gia đình viên chức nghèo, cha mất sớm. Hàn Mạc Tử mang vóc mình ốm yếu, tính tình hiền từ, giản dị, hiếu học và thích giao du bè bạn trong lĩnh vực văn thơ. Từ nhỏ, ông sống với mẹ ở Quy Nhơn và từng học trung học ở Huế – cái nôi văn hóa đã sớm nuôi dưỡng tâm hồn thi sĩ trong ông.
Thuở nhỏ, Hàn Mạc Tử theo cha chuyển cư nhiều nơi và theo học tại các trường Tiểu học Sa Kỳ (năm 1920), Quy Nhơn, Bồng Sơn (1921–1923), rồi lại trở về Sa Kỳ (1924). Lớn lên, Hàn Mạc Tử theo cha đi nhiều nơi và theo học ở các trường Tiểu học Sa Kỳ (1920), Quy Nhơn, Bồng Sơn (1921–1923), Sa Kỳ (1924)… Đến năm 1926, cụ thân sinh của Hàn Mặc Tử bị bệnh và mất ở Huế, Hàn Mặc Tử được mẹ cho học tiếp ở trường Pellerin – Huế. Năm 1930, Hàn Mặc Tử mới thôi học theo mẹ vào Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. ( Nguồn tại: WIKIPEDIA)
Thân thế Hàn Mạc Tử
Tổ tiên Hàn Mạc Tử gốc họ Phạm ở Thanh Hóa. Ông cố là Phạm Chương vì liên quan đến quốc sự, gia đình bị truy nã, nên người con trai là Phạm Bồi phải di chuyển vào Thừa Thiên Huế đổi họ Nguyễn theo họ mẹ. Sinh ra ông Nguyễn Văn Toản (cha của Hàn Mạc Tử) lấy vợ là Nguyễn Thị Duy (mẹ của Hàn Mạc Tử) sinh hạ được 8 người con:
- Nguyễn Bá Nhân (nhà thơ Mộng Châu) cũng là người dìu dắt Hàn Mặc Tử trên con đường thơ văn.
- Nguyễn Thị Như Nghĩa
- Nguyễn Thị Như Lễ
- Nguyễn Trọng Trí (Hàn Mạc Tử)
- Nguyễn Bá Tín (người cải táng mộ Hàn Mạc Tử từ Quy Hòa về Ghềnh Ráng vào ngày 13/ 2/1959).
- Nguyễn Bá Hiếu
- Nguyễn Văn Hiền
- Nguyễn Văn Thảo
Bút danh Hàn Mặc Tử
Ông bắt đầu sáng tác thơ từ rất sớm (khoảng 14 – 15 tuổi) với nhiều bút danh khác nhau như Minh Duệ Thị, Phong Trần, và Lệ Thanh. Đến năm 1936, ông lấy bút danh Hàn Mạc Tử, sau đó điều chỉnh thành Hàn Mặc Tử – bút danh nổi tiếng nhất gắn liền với sự nghiệp thi ca của ông.
-
Minh Duệ Thị: Là bút danh đầu tiên ông sử dụng, mang ý nghĩa thông tuệ, sáng suốt. Tên gọi này thể hiện tâm hồn nhạy cảm và tinh tế của một thi sĩ trẻ tuổi.
-
Phong Trần: Gợi hình ảnh một kẻ lãng du, phiêu bạt giữa dòng đời, chất chứa nhiều nỗi niềm. Cái tên này phản ánh rõ tâm trạng và hoàn cảnh nhiều biến động của Hàn Mặc Tử thời bấy giờ.
-
Lệ Thanh: Bút danh ông chọn khi làm thơ theo phong cách Đường luật, mang phong vị cổ điển, trang trọng và thanh thoát. Qua đó thể hiện sự trân trọng của ông với thơ truyền thống.
-
Hàn Mạc Tử: “Hàn” nghĩa là lạnh, “Mạc” là tấm màn, “Tử” là người ghép lại có thể hiểu là “người sau tấm màn lạnh lẽo”, gợi cảm giác cô đơn, u uất.
-
Hàn Mặc Tử: Sau khi được bạn bè góp ý, ông đổi chữ “Mạc” thành “Mặc” – mang nghĩa “im lặng” hay “tĩnh lặng”, tạo chiều sâu hơn cho bút danh. Từ đó, cái tên Hàn Mặc Tử chính thức trở thành danh xưng nổi bật, gắn với những vần thơ đậm chất siêu thực và ám ảnh của ông.
Khi Nhà Thơ Hàn Mạc Tử Bệnh Tật & Qua Đời
-
Năm 1935: Theo gia đình Hàn Mặc Tử, vào khoảng đầu năm 1935, họ đã phát hiện những dấu hiệu bất thường nghi là bệnh phong trên cơ thể ông. Tuy nhiên, bản thân ông lúc ấy chưa thật sự quan tâm đến tình trạng sức khỏe của mình.
-
Năm 1936: Định mệnh nghiệt ngã đã sớm ập đến. Hàn Mặc Tử chính thức phát hiện mình mắc bệnh phong. Một căn bệnh nan y và bị kỳ thị nặng nề trong xã hội thời bấy giờ. Căn bệnh khiến ông dần rơi vào trạng thái đau đớn cả về thể xác lẫn tinh thần.
-
Giai đoạn 1938 – 1939: Tình trạng bệnh chuyển biến xấu một cách nhanh chóng. Cơ thể ông dần trở nên khô cứng, bàn tay co rút và mất dần khả năng hoạt động linh hoạt. Trong nỗ lực chữa bệnh, Hàn Mặc Tử từng tin tưởng các thầy lang và sử dụng nhiều loại thuốc không rõ nguồn gốc, dẫn đến tổn hại nghiêm trọng đến nội tạng.
-
Năm 1940: Căn bệnh không chỉ tàn phá thể xác mà còn giày vò tinh thần ông. Những tháng cuối đời, Ông sống ẩn dật trong trại phong Quy Hòa (Quy Nhơn). Dù phải chịu đựng nỗi đau đớn cùng cực, ông vẫn miệt mài sáng tác như thể thơ là nơi duy nhất để ông “thở” và tồn tại. Ngày 11/11/1940, trút hơi thở cuối cùng của ông tại trại phong Quy Hòa, khi mới chỉ 28 tuổi. Khép lại một cuộc đời ngắn ngủi nhưng rực rỡ, đầy bi kịch và sáng tạo.
Giá bán: 3.790.000 VND
Giá khuyến mãi: 3.590.000 VND /tour
Đặt ngayCuộc đời và con đường thi ca của Hàn Mặc Tử
Phong cách sáng tác
Hàn Mặc Tử là một cây bút đặc biệt của phong trào Thơ Mới giai đoạn 1930 – 1945. Là một hiện tượng thơ kì lạ vào bậc nhất của phong trào Thơ mới. Đọc thơ Hàn thi sĩ ta bắt gặp một tâm hồn thiết tha yêu cuộc sống, yêu thiên cảnh, yêu con người đến khát khao, cháy bỏng, một khát vọng sống mãnh liệt đến đau đớn tột cùng. Tác phẩm của ông mang đậm màu sắc lãng mạn. Ông cũng chính là người sáng lập Trường Thơ Loạn, mở ra một hướng đi táo bạo và khác biệt cho thi ca Việt Nam, vượt ra khỏi mọi quy tắc thơ truyền thống.
Tác phẩm
Thơ của ông là sự hòa quyện giữa tình yêu, cái chết, tôn giáo và khổ đau – tạo nên một giọng thơ vừa ám ảnh vừa độc đáo. Những tập thơ tiêu biểu như: Gái quê, Thơ điên, Cẩm châu duyên… đã trở thành những di sản quý báu, góp phần định hình diện mạo văn học Việt Nam hiện đại.
- Gái Quê: Tập thơ Gái quê năm 1936 nổi bật như ” âm thầm”, “bẽn lẽn”, “gái quê”, “em lấy chồng”
- Thơ điên (sau đổi thành Đau thương): Nổi bật như bài thơ “Trường tương tư”, “đây thôn Vĩ Dạ”… nằm trong tập thơ điên được sáng tác năm 1938, được khơi nguồn từ mối tình đơn phương của Hàn Mặc Tử với Hoàng Thị Kim Cúc. Bài thơ thể hiện lòng yêu cuộc sống, nỗi niềm trong dự cảm chia xa, niềm hi vọng mong manh về tình yêu và hạnh phúc.
- Cẩm châu duyên: Tiêu biểu như “nỗi buồn vô duyên”, “Tiêu sầu”. Lúc này ông quen với Thương Thương và say sưa viết (bị bỏ dở do yêu cầu của gia đình Thương Thương).
Những Mối Tình đi qua cuộc đời nhà thơ Hàn Mặc Tử
Cuộc đời Hàn Mặc Tử tuy ngắn ngủi, nhưng lại chất chứa những mối tình sâu lắng, dang dở, để lại dấu ấn đặc biệt trong thi ca Việt Nam. Mỗi bóng hồng đi qua cuộc đời ông đều mang đến những rung động mãnh liệt, trở thành nguồn cảm hứng thi ca bất tận – nơi ông gửi gắm nỗi khát khao yêu thương, sự cô đơn, và cả bi kịch cuộc đời.
Mối tình đầu – Kim Cúc
Hoàng Cúc (Kim Cúc): Mối tình đầu lãng mạn của nhà thơ là với cô hàng xóm Hoàng Thị Kim Cúc. Người con gái gốc Huế, dịu dàng, kín đáo kiêu sa khi sống ở Quy Nhơn. Mối tình đơn phương và đầy e ấp với người con gái dịu dàng, đoan trang đã trở thành cảm hứng để ông viết nên bài thơ nổi tiếng Đây thôn Vĩ Dạ. Ngay từ cái nhìn đầu tiên, Hàn Mặc Tử đã đem lòng yêu say cô gái có tâm hồn văn chương giống mình. Dù tình cảm không được đáp lại, hình ảnh “gương mặt thôn Vĩ” vẫn luôn lung linh trong hồn thơ ông như vầng trăng rằm xứ Huế.
Mối tình sâu đậm nhất – Mộng Cầm
Mộng Cầm: Được xem là mối tình đầu sâu đậm và gắn bó nhất trong đời Hàn Mặc Tử. Sau tình đầu lỡ làng với Kim Cúc, thi sĩ lại bén duyên với Mộng Cầm. Tên thật là Huỳnh Thị Nghệ, quê ở Phan Thiết, Bình Thuận. Hai người đã có thư từ trao đổi với nhau về chuyện văn thơ suốt 5 – 6 tháng, khi Hàn Mặc Tử đang làm ở Sở đạc điền Quy Nhơn.
Khi đã vào Sài Gòn làm báo, Hàn Mặc Tử nhiều lần đi xe lửa đến Phan Thiết tìm gặp Mộng Cầm. Và mối tình đẹp đẽ ấy kéo dài được gần 2 năm trời. Hai người đã có nhiều kỷ niệm đẹp, hạnh phúc và tràn đầy hy vọng ở các địa danh Mũi Né, Lầu Ông Hoàng. Mộng Cầm xuất hiện như một “nàng thơ” đầy ám ảnh trong nhiều bài thơ tình lãng mạn, đặc biệt là trong tập Gái Quê – nơi ông bộc bạch những xúc cảm ngọt ngào xen lẫn khắc khoải.
Mai Đình
Mai Đình: Tuy ít được nhắc đến, trong lúc đau đớn, tuyệt vọng nhất, bóng hồng tiếp theo đã bước vào cuộc đời Hàn Mặc Tử. Nàng tên Mai Đình, người ta gọi ấy là “tình văn chương“ là con gái người Thanh Hoá. Vì yêu thơ của ông nên người con gái này đã trốn nhà tìm gặp bằng được người trong mộng. Lúc ấy, ông rất mặc cảm vì đang mang bệnh nặng nên không chịu gặp mặt. Nhưng càng như thế, nàng càng thương xót hơn, nói muốn chia sẻ bớt nỗi đau khổ của ông.
Cảm kích trước tấm chân tình của Mai Đình. Về sau, chứng kiến sự hy sinh và tình yêu lớn lao của Mai Tình. Hàn Mặc Tử mới đáp lại tình cảm của bà và họ đã trải qua một mối tình trong sáng. Thời gian gần gũi chưa bao lâu thì Mai Đình phải từ giã người mình yêu do một lý do phía gia đình buộc đi lấy chồng. Lúc nhà thơ từ trần là lúc Mai Đình đang ở sài Gòn. Bà vô cùng đau xót, ân hận khi không ở bên ông giây phút cuối cùng.
Giá bán: 5.190.000 VND
Giá khuyến mãi: 4.290.000 VND /tour
Đặt ngayNgọc Sương
Ngọc Sương là chị ruột của nhà văn Bích Khê, là dì ruột của Mộng Cầm. Bích Khê đã tặng tấm hình hai chị em cho ông và giới thiệu đôi chút về Ngọc Sương. Từ đó ông đã yêu tưởng tượng Ngọc Sương qua tấm hình đó. Và sáng tác ra những bài thơ dành cho người tình trong mộng Trong những ngày tháng đau đớn vì bệnh tật và tuyệt vọng vì tuyệt vọng của người bị tình phụ. Sự xuất hiện của Ngọc Sương như một niềm an ủi lớn đối với Hàn Mặc Tử.
Thương Thương
Một bóng hồng xuất hiện trong giai đoạn cuối đời Hàn Mặc Tử. Cô mang đến cho ông nguồn cảm hứng mới mẻ, giúp ông sáng tác những tác phẩm mang hơi hướng huyền ảo và siêu thực như “Duyên kỳ ngộ”, “Quần Tiên Hội”…Mối tình đẹp đẽ giữa thi nhân và giai nhân trên cõi siêu trần rồi đến lúc cũng phải dừng lại. Hàn Mặc Tử thêm một lần đau đớn, vỡ kịch thơ Quần tiên hội bị ngắt dỡ dang cho đến khi nhà thơ qua đời.
Kết Luận
Hàn Mặc Tử với cái tên nghe vô cùng quen thuộc và trong nền ca nhạc việt nam. Là biểu tượng cho nỗi đau, tình yêu và khát vọng sống mãnh liệt được ghi lại trong những vần thơ. Với cuộc đời ngắn ngủi, ông đã trút hơi thở cuối cùng tại Quy Nhơn. Từ cuộc đời ngắn ngủi nhưng đầy sáng tạo, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong dòng chảy văn học Việt Nam hiện đại. Dành cho những ai yêu thích thơ ca muốn tìm về những tác phẩm, về cuộc đời ông thì Ghềnh Ráng Tiên Sa chính là nơi để du khách bốn phương tìm về và cũng là một trong những địa điểm du lịch Quy Nhơn nổi tiếng.
